Türkiye’de pestisit kullanımı alarm veriyor: Halk sağlığı tehdit altında mı?
Türkiye’de pestisit kullanımı son günlerde kamuoyunun gündeminde yer alıyor. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) yaptığı açıklamalar pestisit kullanımının boyutunu ortaya koydu.
Bakan Yumaklı, Türkiye’de hektar başına pestisit kullanımının 2,4 kilogram olduğunu, Japonya’da ise bu oranın 10 kilogram olduğunu belirtti. Bu açıklama ilk bakışta Türkiye’nin daha iyi durumda olduğu izlenimini verse de uzmanlar farklı görüşler dile getirdi.
UZMANLARA GÖRE RİSKLER
Uzmanlara göre sadece miktarlara odaklanmak yanıltıcı olabiliyor. Kullanılan pestisitlerin türleri, toksisite düzeyleri ve uygulama yöntemleri de büyük önem taşıyor. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde yasaklanan bazı pestisitlerin Türkiye’de de halen kullanılıyor olması halk sağlığı açısından ciddi bir risk oluşturmaktadır.
Avrupa’dan gelen gıda bildirimleri de bu kaygıları desteklemektedir. Son dönemde Türkiye’den Avrupa’ya ihraç edilen nar, incir ve gıda takviyeleri gibi ürünlerin reddedilmesi, iç pazardaki denetimlerin yeterliliği konusunda soru işaretleri yaratıyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 7 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe konulan yeni düzenleme ile pestisit limitleri konusunda AB standartlarına uyum sağlanması hedeflendi. Ancak düzenlemenin uygulanmasında ve kontrollerin güçlendirilmesinde halen eksikliklerin olduğu belirtiliyor. Tüketiciler marketlerdeki ürün etiketlerini dikkatle incelemeli ve mümkün olduğunca organik ürünleri tercih etmelidir.
PESTİSİTLERİN SAĞLIĞA ETKİLERİ NELERDİR?
Pestisitlerin insan sağlığına etkileri geniş bir yelpazede gözlemlenebilmektedir. Kısa vadede mide bulantısı, baş ağrısı, kusma gibi belirtiler ortaya çıksa da uzun vadede kanser, sinir sistemi bozuklukları ve üreme sorunları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Pestisitlerin olumsuz etkilerine karşı özellikle çocuklar ve hamile kadınlar hassastır. Bu nedenle pestisit kullanımının azaltılması ve alternatif tarım yöntemlerinin desteklenmesi büyük önem taşıyor.
Türkiye nüfusunun 1 Ekim itibarıyla 85 milyon 980 bini aştığı dikkate alındığında toplum sağlığının korunması için gıda güvenliğine daha fazla önem verilmesi gerekiyor. Tarım politikalarının sürdürülebilirliği ve insan sağlığına etkileri dikkate alınarak yeniden düzenlenmesi, gelecek nesillere sağlıklı bir yaşam ortamı sağlanmasında önemli bir adım olacaktır.
Türkiye’de pestisit kullanımının nicelik ötesinde, kullanılan maddenin türü ve kontrol mekanizmalarının etkinliği açısından değerlendirilmesi gerekmektedir. AB gıda bildirimleri ve uzman uyarıları dikkate alınarak halk sağlığının korunmasına yönelik daha sıkı önlemler alınmalı ve sürdürülebilir tarım uygulamaları teşvik edilmelidir. Aksi takdirde Türkiye’de yaşayan milyonlarca insanın sağlığı ciddi anlamda tehdit altına girecektir.
