El Nino’nun hızlı yükselişi küresel hava dengesini sarsabilir
Nature Communications dergisinde yayınlanan araştırmada, El Nino-Güney Salınımı (ENSO) olarak bilinen iklim döngüsünün, sera gazlarındaki artışla birlikte büyük bir dönüşüm sürecine girdiği tespit edildi.
Güney Kore, ABD, Almanya ve İrlanda’dan bilim adamlarının yürüttüğü araştırmada, Pasifik’teki deniz yüzeyi sıcaklıklarının önümüzdeki yıllarda çarpıcı biçimde artacağını göstermek için yüksek çözünürlüklü iklim modelleri kullanıldı.
Hawaii Üniversitesi’nden Prof. Malte F. Stuecker, “Daha sıcak bir dünyada, tropik Pasifik istikrarlı bir salınımdan istikrarsız bir salınım haline geçebilir. Bu, karmaşık iklim modellerinde ilk kez bu kadar net bir şekilde gözlemleniyor” dedi.
Düzensiz döngülerden ritmik döngülere geçiş
Bilim adamlarına göre önümüzdeki 30-40 yıl içinde El Nino ve La Nina döngüleri bugüne göre çok daha düzenli ve güçlü hale gelecek.
Simülasyonlar, 2065 yılı civarında zayıf, düzensiz salınımlardan güçlü, periyodik dalgalanmalara geçiş olacağını öngörüyor.
Bu değişiklik, özellikle tropikal doğu Pasifik, doğu Hint Okyanusu ve Kuzey Atlantik’te sıcaklık farklılıklarını artıracak.
Küresel dalgalanma etkisi
Araştırma, ENSO’nun güçlendirilmesinin Kuzey Atlantik Salınımı (NAO), Hint Okyanusu Dipolü (IOD) ve Tropikal Kuzey Atlantik (TNA) gibi diğer büyük iklim sistemleriyle senkronize edileceğini ortaya koyuyor.
Bu, farklı iklim sistemlerinin aynı hızda hareket etmesine neden olabilir.
Çalışmanın ortak yazarlarından Prof. Axel Timmermann şunları söyledi: “Bu senkronizasyon, Güney Kaliforniya ve İber Yarımadası gibi bölgelerde yağış dengesini bozabilir ve kuraklık ile aşırı yağışların art arda meydana geldiği ‘iklim kırbacı’nın etkilerini artırabilir.”
Süper bilgisayarlardan uyarı
Araştırma, Alfred Wegener Enstitüsü’nün AWI-CM3 modeli kullanılarak gerçekleştirildi. Atmosfer 31 kilometre çözünürlükte, okyanus süreçleri ise 4-25 kilometre çözünürlükte simüle edildi.
Sonuçlar yüksek sera gazı senaryosuna göre değerlendirildi ve farklı modeller karşılaştırılarak doğrulandı.
Sen Zhao, “ENSO’nun gelecekteki davranışı daha öngörülebilir olabilir, ancak etkileri çok daha yıkıcı olacak. Bu nedenle toplumların uyum sağlama ve planlama yeteneklerini güçlendirmeleri gerekiyor” dedi.
hazırlık çağrısı
Araştırmacılara göre insan kaynaklı iklim değişikliği ENSO’nun doğasını temelden değiştirebilir.
Bu değişiklik sadece Pasifik bölgesini değil, Avrupa dahil dünyanın uzak bölgelerini de etkileyecek.
Timmermann, “Küresel ısınma, ekosistemlerden tarıma ve su kaynaklarına kadar geniş bir yelpazede dalgalanma etkileri yaratabiliyor. Bu nedenle dünya çapında iklim değişkenliğine karşı hazırlıklı olmak artık zorunlu hale geldi” dedi.
Ekip, gelecekte yeni 9 km ve 4 km çözünürlüklü modellerle gezegenin iklim ritmini daha detaylı incelemeyi planlıyor. Bu çalışmalar Güney Kore’deki IBS İklim Fiziği Merkezi’ndeki Aleph süper bilgisayarı üzerinde yürütülüyor.
